Zatrważający stan powietrza w Polsce przyczynia się do przedwczesnej śmierci – średnio smog zabiera nam 10 miesięcy życia. To właśnie najbardziej przerażający wpływ smogu na zdrowie.
Oczyszczanie powietrza w dzisiejszych czasach stało się koniecznością, aby poziom smogu zmalał i aby zachować swoje zdrowie, i nie dopuścić do powstania lub rozwoju poważnych, przewlekłych chorób jak np. astma, alergia, rak płuc, choroby układu oddechowego, miażdżyca i wiele innych. Suche powietrze w mieszkaniu to jeden z efektów zanieczyszczonego powietrza. Jak sobie radzić z tą plagą XXI wieku? Rośliny oczyszczające powietrze, nawilżacze i oczyszczacze – to nasz ratunek przed poważnymi schorzeniami.
Wpływ smogu na zdrowie a przedwczesne śmierci
Według danych Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) jakość powietrza w Polsce jest jedną z najgorszych w Europie. Raport agencji „Air quality in Europe — 2015 report” mówi, że Polska znajduje się w ścisłej czołówce krajów Europy o największym zanieczyszczeniu powietrza pyłami zawieszonymi i benzopirenem (wielopierścieniowy węglowodór aromatyczny – WWA). Benzopiren przyczynia się do wystąpienia chorób nowotworowych i zakłóca gospodarkę hormonalną. Szacuje się, że z powodu smogu w Polsce jest aż 50.000 przedwczesnych zgonów!
Wpływ smogu na zdrowie – co się na niego składa?
Jesienią i zimą powietrze jest najbardziej zanieczyszczone. Wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego dochodzi do przekroczenia poziomu pyłów zawieszonych o średnicy 10 mikrometrów (PM10) i mniejszych oraz benzopirenu nawet o kilkaset procent. Największą przyczyną tych toksyn nie jest przemysł, lecz znajdujące się w domach i kamienicach instalacje grzewcze, które są opalane węglem i drewnem oraz w mniejszym stopniu przyczyną okazuje się transport samochodowy.
W Polsce występuje jedno z najwyższych skażeń powietrza. Według Głównego Urzędu Statystycznego w styczniu 2016 zostało odnotowane o 1/4 więcej zgonów niż w styczniu 2017. To jest aż 11.000 zgonów więcej w jednym miesiącu. Natomiast w tym samym miesiącu w latach 2014, 2015 i 2016 liczba zmarłych była do siebie zbliżona i wynosiła od 33,1 do 33,6 tysięcy zarejestrowanych zgonów w skali całego kraju. W pierwszym miesiącu 2017 roku w Polsce zarejestrowano aż 44,4 tys. zgonów. W następnych miesiącach stosunki normowały się dorównując do wyników zbliżonych do minionych lat. Najbardziej zanieczyszczone miasta w Polsce mają przekroczone normy kilkukrotnie.
Wpływ smogu na zdrowie – dlaczego jest groźny?
Eksperci są zgodni, iż przyczyną większej śmiertelności może być smog. Jak pokazuje historia z grudnia 1952 roku w Londynie, gdzie nad miastem zawisła gęsta mgła. Niestety nie była to zwykła mgła, którą londyńczycy dobrze znali. Był to smog o wysokim stężeniu, który uznawany jest za największe tragiczne zanieczyszczenie powietrza w Europie. Przez kilka dni aż do dnia 9 grudnia, kiedy smog opuścił miasto, zmarło około 4000 osób, a ponad 150.000 musiało poddać się hospitalizacji. Zginęły też tysiące zwierząt. Jednak ofiar smogu mogło być nawet 12.000, jak dowodzą najnowsze badania.
Wcześniej mieliśmy świadomość, że jedną z głównych przyczyn smogu jest spalanie węgla, lecz nie znaliśmy dokładnie procesów chemicznych, które były odpowiedzialne za pojawienie się zabójczego smogu. Niedawno zostały przeprowadzone i opisane badania laboratoryjne przez naukowców z Texas A&M University, którzy współpracowali z badaczami z Chin, Izraela, Kalifornii i Florydy. Profesor Renyi Zhang z Teksasu informuje, że do powstania mgły przyczyniła się obecność siarczanów w powietrzu. Wiadomo też, że z dwutlenku siarki uwolnionego podczas spalania węgla powstały cząstki kwasu siarkowego. Nie wiedzieliśmy jednak, w jaki sposób dwutlenek siarki zmienił się w kwas siarkowy. Nasze badania wykazały, że w procesie tym wziął udział dwutlenek azotu, również uwolniony podczas spalania węgla, który był obecny w naturalnej mgle. Innym ważnym aspektem całości jest fakt, że podczas zamiany dwutlenku siarki w siarczan powstają cząstki kwasu, które są inhibitorami całego procesu. Naturalna mgła zawierała duże cząstki o średnicy dziesiątków mikrometrów, dzięki czemu tworzący się kwas został rozpuszczony. Gdy mgła parowała pozostały niewielkie cząstki kwasu, które pokryły całe miasto.
Wpływ smogu na zdrowie – dowody naukowe
Badania lokalne ukazały, iż podobne procesy zachodzą obecnie w chińskich miastach. Różnica jest taka, że w Chinach smog rozpoczyna się od znacznie mniejszych nanocząsteczek, a tworzenie się siarczanów wymaga obecności amoniaku, który neutralizuje te cząstki. W Chinach dwutlenek siarki jest emitowany głównie przez elektrownie, a dwutlenek azotu przez elektrownie i samochody. Amoniak zaś emitują nawożone pola uprawne i samochody. Także w Chinach musi zajść odpowiedni proces chemiczny, by pojawił się śmiertelny smog. Co interesujące, chińskie smogi są neutralne, podczas gdy smog londyński był mocno kwasowy – wyjaśnia uczony.
Wpływ smogu na zdrowie człowieka
Światowa Organizacja Zdrowia oraz rzetelne agencje rządowe w USA (US EPA) i Kanadzie (Health Canada), a jak i różne towarzystwa medyczne potwierdzają fakt, że drobne pyły, dwutlenek azotu i ozon są przyczyną wystąpienia m. in. chorób układu oddechowego, układu krążenia, układu nerwowego oraz przedwczesnych zgonów. Skażone powietrze wywiera także negatywny wpływ na rozwój płodu – czego zaobserwowanymi konsekwencjami są m. in. niższa waga urodzeniowa, zwiększone ryzyko wcześniactwa oraz niższa inteligencja dzieci.